PDR BÖLÜMÜ DERSLERİ VE DERS İÇERİKLERİ

 Blogun isminden de anlaşılacağı üzere ben de bir PDR öğrencisiyim. PDR bölümüüniversitelerin Eğitim Fakültelerinde yer alan 4 yıllık (uzatmadığınız takdirde), genel kanıya göre yata yata geçilen ama kazanılıp vize ve finallere gelindiğinde hiçte söylendiği gibi yata yata geçilmediği görülen bölümdür. Tıpkı diğer bölümler de olduğu gibi.

      Bu bölüme girmeden önce çevrenizdekiler size rahatça geçersin derler ama ne yazık ki her bölümde olduğu gibi PDR bölümde de çalışmadan geçemiyoruz zaten bu bölüme gelmişsek bolca çalışıp, Maslow'un deyimiyle kendimizi gerçekleştirmemiz gerekir Maslow kim diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Eğer PDR ya da Psikoloji bölümlerinde okumayı düşünüyorsanız elbet siz de tanışırsınız kendisiyle. Ama yine de merak edenler için ilerleyen zamanlarda Maslow'dan çalışmalarından ve hayatından bahsedeceğim.

      PDR bölümünde kendimizi gerçekleştirmemiz içinse, klişe olacak ama, çok okuyup kendimizi yetiştirmeliyiz. İlerleyen günlerde iyi bir Psikolojik Danışman olmak için yapmamız ve yapmamız gerekenleri, izlenmesi ve okunması gerekenleri paylaşacağım. Şimdi sözü fazla uzatmadan Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümü dersleri neler bunu inceleyelim.

1. Sınıf Dersleri:

1. Dönem:

• Psikolojiye Giriş: Psikolojinin tanımı, tarihçesi, alanları, içeriği gibi bilgilerin verildiği bölüme hazırlık dersidir.
• Fizyolojik Psikoloji: Psikolojinin bir alt dalı olan Fizyolojik Psikoloji alanının araştırma yöntemleri, organizmanın fizyolojisi ve anatomisi, psikoloji ile organizmanın bağlantıları gibi bilgilerin sunulduğu ders. Bu dersi görürken beni en çok heyecanlandıran şey bazı fizyolojik rahatsızlıkların aslında psikolojik temelli olduğunu öğrenmem olmuştu. 
• Türkçe I: Yazılı Anlatım: Her bölümde okutulması zorunlu bir derstir. Adından anlaşılacağı gibi yazılı anlatımların(dilekçe, mektup, kompozisyon) öğretildiği ders.
• Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I: Bu derste Türkçe dersi gibi okutulması zorunlu olan bir diğer derstir. 
• Yabancı Dil I: Üniversiteden üniversiteye değişiyor mu bilmiyorum ama muhtemelen İngilizce gösterilecek olan ders. 
• Bilgisayar I: Bilgisayar teknolojileri ve bu teknolojileri bölümümüzle alakalı nasıl kullanacağımıza dair yararlı bilgilerin verildiği ders.
• Sosyolojiye Giriş: Sosyolojinin tanımı, konusu, tarihçesi, kapsamı, sosyolojinin temel kavramları ve çalışma alanı hakkında bilgilerin verildiği derstir.
• Felsefeye Giriş: Felsefe ile ilgi temel kavramlar, felsefenin sosyal bilimler içerisindeki yeri, başlıca felsefi akımların sunulduğu ders.
• Eğitim Bilimine Giriş: Eğitim fakültesinde olduğumuz için okumamız gereken formasyon derslerinden kendisi.Eğitim Sisteminin yapısı ve özellikleri, eğitim sisteminde öğretmenin rolü, öğretmenlik mesleğinin özellikleri, öğretmen yetiştirme alanındaki uygulamalar ve gelişmeler gibi bilgiler barındırıyor içerisinde.

2. Dönem:

• Sosyal Antropoloji: Sosyolojiye giriş dersinin devamı niteliğinde bir ders. Ders içeriğinde kültür, antropoloji, kültürün içeriği vs. yer almaktadır.
• Türkçe II: Sözlü Anlatım: Birinci dönemdeki Türkçe dersinin devamı. Sözlü dilin ve sözlü iletişimin temel özellikleri. Sözlü anlatım; konuşma becerisinin temel özellikleri (doğal dili ve beden dilini kullanma); iyi bir konuşmanın temel ilkeleri; iyi bir konuşmacının temel özellikleri (vurgu, tonlama, duraklama; diksiyon vb.)
• Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II: Siyasi alanda yapılan devrimler, siyasi partiler ve çok partili siyasi hayata geçiş denemeleri, hukuk alanında yapılan devrimler, toplumsal yaşayışın düzenlenmesi, ekonomik alanda yapılan yenilikler. 
• Yabancı Dil II: Yabancı Dil I'in devamı.
• Bilgisayar II:  Bilgisayar destekli eğitim ile ilgili temel kavramlar, öğeleri, kuramsal temelleri, yararları ve sınırlılıkları, uygulama yöntemleri, bilgisayar destekli öğretimde kullanılan yaygın formatlar vs.
• Gelişim Psikolojisi I:  Gelişimle ilgili temel kavram ve ilkeler, gelişim kuramları, gelişim dönemleri, çocukluk döneminin bedensel, bilişsel, kişilik ve ahlak gelişimi, ana-baba çocuk etkileşimi, çocuklarda görülen davranış ve uyum sorunları gibi konuları barındıran ders.
• Kaynak Tarama ve Rapor Yazma:  Kütüphane sistemlerini tanıma, kaynaklara ulaşmak amacıyla internette ve elektronik veri tabanlarında tarama yapma, ödev ve rapor yazım kuralları.
• Eğitim Felsefesi:  Felsefe ve eğitim arasındaki ilişki, eğitim felsefesinin tanımı, eğitimi etkileyen temel felsefi akımlar , eğitim felsefesi akımları eğitim felsefesi akımlarının Türkiye Cumhuriyeti eğitim sistemine etkileri, eğitim felsefesi ve çağdaş eğitim sistemleri. 
• Türk Eğitim Tarihi: Türk eğitim tarihinin, eğitim olgusu açısından önemi. Cumhuriyetten önceki eğitim durumu ve öğretmen yetiştiren kurumlar. Yazı Devrimi, millet mektepleri, halkevleri. Türkiye Cumhuriyeti eğitim sisteminin dayandığı temel ilkeler. Köy Enstitüleri, Eğitim Enstitüleri ve Yüksek Öğretmen Okulları. Üniversiteler ve öğretmen yetiştirme. Yakın dönem Türk eğitim alanındaki gelişmeler. 

2. Sınıf Dersleri:

3.Dönem:

• Rehberlik ve Psikolojik Danışma: Alanımızla ilgili temel derslerden bir tanesi. Psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin temel kavram ve ilkeler, psikolojik danışma ve rehberliğin tarihçesi, alanı ve dalları, kullanılan araştırma ve değerlendirme yöntemleri, psikolojik danışma süreci, psikolojik danışma kuramları, psikolojik danışma ve rehberlikte etik ve yasal konular.
• İstatistik I: Bölümdeki tek sayısal ders. Diğer dönem bir de bu dersin İstatistik II olanı var. Genel olarak ileride yapacağımız testlerin sonuçlarının ölçümünü nasıl yapabileceğimizi öğreniyoruz bu derste.
• Bilim Tarihi: Bilimin eski yakındoğu uygarlıklarından bu yana evrimi. İyonya-Helen, İslam-Türk (Arap, Horasan, Selçuk, Endülüs, Osmanlı) dönemlerinde bilim. Bu dönemlerde ve Rönesanstan bu yana “batıda” Astronomi, Matematik, Fizik, Tıp, Biyoloji vb. bilim dallarının gelişmesi. 20. yüzyıl bilim ve teknoloji devrimleri.
• Özel Eğitim:  Özel eğitimin tanımı, özel eğitimle ilgili temel ilkeler, engelliliği oluşturan nedenler, erken tanı ve tedavinin önemi, engele bakışla ilgili tarihsel yaklaşım, zihinsel engelli, işitme engelli, görme engelli, bedensel engelli, dil ve iletişim bozukluğu olan, süregelen hastalığı olan, özel öğrenme güçlüğü gösteren, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan, otistik ve üstün yetenekli çocukların özellikleri ve eğitimleri, farklı gelişen çocukların oyun yoluyla eğitimi, özel eğitime muhtaç çocukların ailelerinde gözlenen tepkiler, ülkemizde özel eğitimin durumu, bu amaçla kurulmuş kurum ve kuruluşlar.
• Ölçme ve Değerlendirme: Eğitimde ölçme ve değerlendirmenin yeri ve önemi, ölçme ve değerlendirme ile ilgili temel kavramlar, ölçme araçlarında bulunması istenen nitelikler (güvenirlik, geçerlik, kullanışlılık), eğitimde kullanılan ölçme araçları ve özellikleri, geleneksel yaklaşımlara dayalı olan araçlar (yazılı sınavlar, kısa yanıtlı sınavlar, doğru-yanlış tipi testler, çoktan seçmeli testler, eşleştirmeli testler, sözlü yoklamalar, ödevler), öğrenciyi çok yönlü tanımaya dönük araçlar (gözlem, görüşme, performans değerlendirme, öğrenci ürün dosyası, araştırma kağıtları, araştırma projeleri, akran değerlendirme, özdeğerlendirme, tutum ölçekleri), ölçme sonuçları üzerinde yapılan temel istatistiksel işlemler, öğrenme çıktılarını değerlendirme, not verme, alanı ile ilgili ölçme aracı geliştirme.
• Gelişim Psikolojisi II: Gelişim Psikoloji I dersinin devamı, bu derste iş biraz daha ilerliyor ve ergenlik dönemi gelişim özellikleri, bu dönemde ki ergenin psikolojik durumu, ihtiyaçları ve kaygıları inceleniyor.
• Okullarda Gözlem: Bölümümüzün ilk stajı bu dersi aldığımızda yapılıyor. İlköğretim yada orta öğretim kademesinde bir okulda belli zamanlarda staj yapıyoruz ve staj sonunda gözlemlerimizi raporlaştırıyoruz.

4. Dönem:

• Testdışı Teknikler:  Görüşme, anket, bilgi toplama fişleri, işaretleme listeleri, zaman cetveli, otobiyografi gibi test dışı kendini anlatma teknikleri ile gözlem, derecelendirme ölçeği, sosyometri, kim bu gibi gözlemsel teknikler ve vak’a incelemesi, vak’a kaydı gibi durumsal testlerin geliştirilmesi, uygulanması, geçerlilik ve güvenirlikleri çalışmalarının yapılması.
• İnsan İlişkileri ve İletişim: Kişiler arası ilişkilerin ve iletişimin tanımını, sağlıklı bir iletişimin unsurlarını, gerekliliklerini ve nasıl yapılması gerektiğini bu derste öğreniyoruz.
• İstatistik II: İstatistik I'in devamı olan ders. 
• Sosyal Psikoloji: Bireyin grup yani toplum içerisindeki hareketlerinin nasıl değiştiğini, ne anlama geldiğini, topluma uyum sürecini, bireyin toplum içerisindeki hareketlerinin psikolojik temellerini öğreten ders. Benim açımdan çok zevkli geçen ve bayağı ilgimi çeken bir dersti. Umarım sizin için de öyle olur.
• Öğrenme Psikolojisi:  Öğrenmeyle ilgili temel kavram ve ilkeler, öğrenmeyi etkileyen etkenler, öğrenme kuramları, etkili öğrenme yöntem ve teknikleri. Pavlov'un Skinner'ın deneyleri de bu derste yer alıyor.
• Öğretim İlke ve Yöntemleri:  Öğretimle ilgili temel kavramlar, öğrenme ve öğretim ilkeleri, öğretimde planlı çalışmanın önemi ve yararları, öğretimin planlanması, öğrenme ve öğretim stratejileri, öğretim yöntem ve teknikleri gibi öğretimle ilgili bilgileri barındıran formasyon derslerinden biri.
• Sınıf Yönetimi: Sınıf yönetimi ile ilgili temel kavramlar, sınıf içi iletişim ve etkileşim, sınıf yönetiminin tanımı, sınıf yönetimi kavramının sınıfta disiplini sağlamadan farklı yanları ve özellikleri, sınıf ortamını etkileyen sınıf içi ve sınıf dışı etkenler, sınıf yönetimi modelleri, sınıfta kurallar geliştirme ve uygulama, sınıfı fiziksel olarak düzenleme, sınıfta istenmeyen davranışların yönetimi, sınıfta zamanın yönetimi, sınıf organizasyonu, öğrenmeye uygun olumlu bir sınıf ortamı oluşturma (örnekler ve öneriler). Başlarda bu dersi alırken bu mesleği yaparken sınıfta ders yapmayacağım neden lazım olabilir ki bana sınıf yönetimi diye düşünüyordum. Ama bizden yardım isteyenler yalnızca öğrenciler değil sınıfını idare edemeyen öğretmenler de olacak. O öğretmenlere yol göstermek için bu dersi almamız şart.

3. Sınıf:

5.Dönem:

• Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri: Psikolojik danışma ilkeleri, psikolojik danışma süreci ve evreleri, temel psikolojik danışma beceri ve teknikleri, bu temel beceri ve tekniklerin örnek uygulamaları.
• Yaşam Dönemleri ve Uyum Problemleri:  Bebeklik, çocukluk, ergenlik, genç yetişkinlik, orta yaşlar ve yaşlılık gelişim dönemlerinin özellikleri, uyum problemleri ve bu problemlerle baş etme yolları.
• Kişilik Kuramları: Kişilikle ilgili temel kavramlar, kişiliğin gelişimi, uyum ve ruh sağlığı, kişilik kuramlarının özellikleri ve karşılaştırılması, kişilik kuramlarının alan uygulamaları ile ilişkilendirilmesi.
• Mesleki Rehberlik ve Danışma: Mesleki rehberlik ve danışma ile ilgili temel kavram ve ilkeler, meslek gelişimi kuramları, mesleki rehberlik ve danışmada kullanılan ölçme araçları, bilgisayar destekli mesleki rehberlik ve danışma, mesleki rehberlik ve danışma programları.

6.Dönem:

• Mesleki Rehberlik ve Danışma Uygulaması:  Mesleki rehberlik ve danışmada kullanılan ölçme araçlarını uygulama ve değerlendirme, mesleki gelişim programları hazırlama ve uygulama, bireyle ve grupla mesleki rehberlik ve danışma yapma.
• Rehberlikte Program Geliştirme: İlköğretim, orta öğretim ve yükseköğretim düzeylerinde rehberlik programlarının yapısı, süreci, zaman planlaması ve kaynakların kullanılması, örnek etkinlik ve deneme programlarının oluşturulması, uygulanması.
• Davranış Bozuklukları: Farklı kuramlara göre davranış bozukluklarının tanımı ve nedenleri, klasik sınıflandırma ve güncel DSM tanı ölçütleri; DSM tanı ölçütlerine göre davranış bozuklukluları ve müdahale yöntemleri.
• Psikolojik Danışma Kuramları: Temel psikolojik danışma kuram ve yaklaşımları, bu kuram ve yaklaşımların temelini oluşturan kavram, ilke ve teknikler, kuramların psikolojik danışmaya yansımaları ve yeni yönelimler.
• Grupla Psikolojik Danışma: Grupla psikolojik danışmayla ilgili temel kavram ve ilkeler, grupla psikolojik danışma süreci, grupla psikolojik danışma beceri ve teknikleri, grubun evreleri, farklı sorunlara ve yaş dönemlerine yönelik gruplarla çalışma.

4.Sınıf:

7.Dönem:

• Psikolojik Testler:  Psikolojik testlere ilişkin temel kavram ve ilkeler, bireysel ve grup zeka testleri, başarı, yetenek ve kişilik testleri, ilgi envanterleri, bazı test ve envanterlerin uygulanması ve değerlendirilmesi.
• Bireyle Psikolojik Danışma Uygulaması: Süpervizyon altında temel psikolojik danışma beceri ve tekniklerini kullanarak bireyle psikolojik danışma yapma. 
• Öğrenme Güçlükleri: Öğrenme güçlüğünün tanımı, öğrenme güçlüklerinin sınıflandırılması, nedenleri, sınıf ortamında ayırt edilmesi, eğitim ortamının düzenlenmesi, öğrenme güçlüğü olan öğrencilere, ailelerine, öğretmenlere yönelik rehberlik ve psikolojik danışma yöntem ve teknikleri.
• Bilimsel Araştırma Yöntemleri:  Bilim ve temel kavramlar, bilim tarihine ilişkin temel bilgiler, bilimsel araştırmanın yapısı, bilimsel yöntemler ve bu yöntemlere ilişkin farklı görüşler, problem, araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması ve veri toplama yöntemleri , verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması ve raporlaştırılması. 
• Topluma Hizmet Uygulamaları: Deneyimsel öğrenim felsefesi ışığında, toplumun güncel sorunlarını belirleme ve çözüm üretmeye yönelik projeler hazırlama; panel, konferans, kongre, sempozyum gibi bilimsel etkinliklere izleyici, konuşmacı ya da düzenleyici olarak katılma, sosyal sorumluluk çerçevesinde çeşitli projelerde gönüllü olarak yer alma. 
• Eğitim Yönetimi:  Eğitim yönetimi ile ilgili temel kavramlar, yönetim süreçleri, örgüt ve örgüt türleri, örgüt kültürü ve iklimi, liderlik kuramları.

8.Dönem:

• Rehberlik ve Psikolojik Danışma Semineri: Öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına göre psikolojik danışma ve rehberlik alanından seçtikleri konularda kapsamlı projeler hazırlamaları ve sunmaları.
• Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Alan Çalışması: Okul öncesi, ilk ve orta öğretim okullarındaki eğitsel, mesleki, kişisel rehberlik etkinliklerinin incelenmesi, test ve test dışı tekniklerin uygulanması ve yorumlanması, çeşitli konularda grup rehberliği programlarının geliştirilerek uygulanması.
• Meslek Etiği ve Yasal Konular:  Psikolojik danışma ve rehberlik alanındaki etik ilkeler ve genel uygulama standartları, mesleki etiğe uygun karar verme, danışan hakları ve psikolojik danışmanın sorumlulukları, yasal sorunlar. 
• Kurum Deneyimi: Çeşitli kurum ve kuruluşların (eğitim, sağlık ve endüstri) psikolojik danışma ve rehberlik birimlerinde psikolojik danışma ve rehberlik deneyimi kazanma.

      Gördüğümüz gibi dolu dolu bir eğitim programına sahip Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümü. Tabi bir de bu bölüme ilginiz varsa emin olun alanla ilgili dersler çok zevkli gelecek. Bir yerden sonra psikoloji öğrenmek sizin için zorunluluk değil eğlence veren bir uğraş olacak. Hatta benim gibi bu eğlenceli uğraşı internet ortamına bile taşıyabilirsiniz. Umarım Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümü derslerini açıklayıcı bir şekilde anlatmışımdır. Yine anlamadığınız, aklınızın takıldığı bir şey olursa yorum yazarsanız yardımcı olurum. Ek olarak burada bahsi geçen derslerin bazılarının isimleri veya içerikleri üniversiteden üniversiteye farklılık gösterebilir. Ancak genel hatlarıyla dersler bu şekildedir.